zondag 24 februari 2013

Als perfectie de norm is, schiet iedereen te kort.


Nick (van Nick en Simon) in the Voice of Holland, tegen een kandidaat:”ik kon je niet op een foutje betrappen, dus ik móest wel op de knop drukken”. Gaat het daarom? Geen fouten maken? Heb je dan succes, als je geen fouten maakt?

Als je op een podium staat als zanger, dan is het publiek je klant. En het publiek is altijd eerlijk: doe je het goed, dan raak je ze, trek je ze mee in je energie. Doe je het niet goed, dan breng je niks over. Maar het publiek rekent je nooit af op je fouten. Het rekent je af op je overtuigingskracht. Dat heb ik zelf als zanger al erg vaak meegemaakt: als je er veel energie in stopt, maken foutjes weinig indruk. Geen fouten willen maken is misschien wel nuttig als je repeteert of oefent. Maar op een podium of in de studio, als het er echt om gaat, dan is het vooral je passie en overtuiging die moeten overkomen: je publiek moet je geloven!

Lijkt het bovenstaande op het intrappen van een open deur? Bedenk je dan eens hoe het in jouw branche is. Of op je werk. Wordt je afgerekend op fouten, of juist gevierd om je inzicht, je kennis, en je vaardigheden? Wat voor leider ben je? Straffen of belonen? Of wat voor werknemer ben je? Ben je bang om fouten te maken, of neem je graag risico?

Ik werk als zangcoach nooit foutgericht; fout zingen bestaat niet. Zelfs als iemand vals zingt, is daar gewoon een oorzaak voor, die is op te lossen. Niet door iemand te wijzen op de valse noten, maar door hem te helpen bijvoorbeeld zijn ademhaling beter in balans te krijgen.

Ben ik zelf dan bang fouten te maken als coach? Welnee. Ik beschik meestal over een aantal verschillende manieren om bij een student iets voor elkaar te krijgen. Werkt het één niet, dan probeer ik wel een andere manier. En soms probeer ik iets nieuws. Daar is nooit bluf bij: ik zeg altijd vooraf dat ik een experiment uitvoer. En als het werkt, hebben zowel de leerling als ik iets geleerd. En zo heb ik er weer een strategie bij gekregen.

Zijn mijn leerlingen dan bang om fouten te maken? Helaas soms wel, in de eerste les. Als ze gewend zijn aan een andere aanpak bijvoorbeeld, van een andere docent, die op iedere slak zout legde. Of als ze gewoon nerveus zijn voor de eerste kennismaking. Maar na de eerste les is dat meestal helemaal weg. Dat komt omdat ik opnames maak van hun vorderingen. Dan nemen we samen de goede punten door. De dingen die minder goed gaan, hoort de leerling zelf ook wel. En dan gaan we samen proberen, om dat wat goed gaat uit te breiden. Dat lukt altijd. En dat laat ik weer terughoren. Daarmee bouwt een leerling, steen voor steen, aan het zelfvertrouwen. Het eindresultaat mag mee naar huis, om te laten horen aan iedereen. En om zelf aan te wennen: zó kan ik klinken.

Ik zou willen dat het hele onderwijs op deze positief bekrachtigende manier zou werken. Mijn dochtertje van 6 was echt verdrietig toen ze in haar CITO toets 3 fouten had. Ze had dus 47 vragen goed, maar dat kon haar niet troosten. Dat is ook niet zo gek. Men meet hoe goed iemand is, door het aantal fouten te tellen. De bedoeling van een test, is natuurlijk om vast te stellen waar zij eventueel nog aan moet werken. Maar dat is er niet bij gezegd en ze beschouwde het als een wedstrijd, die ze alleen kon winnen met 50 goede antwoorden. Ze is slim genoeg, maar als perfectie de norm is, schiet iedereen te kort.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten